Нууц мэдээллийн уурхай

Өнөөгийн МАН-ын хагаралдааны гол эзний нэг У.Хүрэлсүхийг эрийн хуйх гэж магтдаг, магтуулдаг. Эрийн хуйх гэдэгт жудагтай, түгжилдэггүй, ач мартдаггүй занг оруулдаг. Гэтэл эдгээрийн аль нь ч энэ хүнд алга гэдгийг нэг танхимын нэг залуу гишүүн нь хэллээ. Өнгөрсөн хавар НАМЗХ-ны 20 жилийн ой болж өнгөрсөн. Ойн арга хэмжээний үеэр олон зүйлүүд тодорхой ойлгомжтой болсоны нэг нь У.Хүрэлсүхийн НАМЗХ-ны ерөнхийлөгч болсон явдал юм. Өдгөө “Топор” гэдэг хүчтой болоод байгаа түүнийг намын залуусын дэмжлэгээр шууд дарга болсон гэж олон хүн эндүүрч ирсэн. НАМЗХ-ны залуус нь У.Хүрэлсүхээ бат нягт тойрон хүрээлдэг, дэмждэг, энэ дэмжлэгээс нь намын архагууд нь айдаг гэдэгт олон нийтийг итгүүлэх ажиллагаа хэсэгтээ л явагдсан. Гэтэл энэ бүхэн нь худлаа байжээ. Харин ч НАМЗХ-ныхон У.Хүрэлсүхэд итгэдэггүй дэмждэггүй байсныг тухайн үед намыг атгаж байсан Н.Энхбаяр хүчээр “залруулж” бас замыг нь засаж өгсөнийг 20 жилийн онй өдрүүдэд намын залуусын төлөөлөл дурссан. Бодит түүх нь НАМЗХ гэдэг нэрийг авсан  Ардчилсан социалист залуучуудын холбооны 2002 оны чуулган юм.  Тэр үед холбооны хамгийн хүчтэй хэсэг нь Баянгол дүүргийнхэн байжээ. Даргаар нь экс гишүүн Э.Мөнх-Очир ажилладаг. Бүрэлдэхүүнийг нь дурдахад бүгд өнөөгийн Ардын намын нүүр царай болсон залуучууд багтаж байв. Эрч хүчтэй, ирмүүн олон залуучуудтай тул хөдөөнийхэн ч түших гэдэг. Одоогийн Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатын тэргүүлсэн Сэлэнгийн НАМЗХ нь Баянголынхонтой “шеф” байсан аж. Хүчтэй, зоримог залуустай гэдгээрээ намын дээд удирдлагад ч танигдсан. Тэд ямар хүчтэй байсныг 2002 оны  чуулган харуулсан. НАМЗХ-ны даргыг сонгоход намаас У.Хүрэлсүхийн нэрийг дэвшүүлсэн бол заалнаас буюу гишүүдээс Баянголын холбооны дарга Э.Мөнх-Очирыг дэвшүүлсэн байна.

Санал хураахад заалнаас нэр дэвшсэн дэвшигч олонхийн санал авчээ. “Намын” залуу унах нь тодорхой болмогц тооллогын комисс улаан цагаан луйвардаж эхэлсэнд залуучууд эсэргүүцэж бөөн юм болжээ. Ялангуяа одоогийн Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат тэргүүтэй залуус маш хүчтэй эсэргүүцэж хурлын танхимд бөөн шуугиан дэгджээ. Тэр үед л намын дарга Н.Энхбаяр гал унтраахаар яаран ирж санал хураалтыг өөр хэлбэрээр ахин явуулахаар хүчээр тулгасны эцэст “намын” залуу буюу У.Хүрэлсүх НАМЗХ-г тэргүүлэхээр болсон байна. Гэхдээ өдөөгийн МАХН-ын дарга тэр үед хэнийг  гаргаж ирж байгаагаа мэдээгүй байх. “Намын” залуу нь бяр хүч сууж бүр ОБЕГ-ыг удирдах болсоны дараа намын даргаа зад шүүмжилж байсан.  У.Хүрэлсүх нь анхнаасаа намын залуусын итгэлийг олж чадаагүй байжээ. Харин Э.Мөнх-Очир илүү нэр хүндтэй байсан аж. Чухам үүнээс л үүдэн МАН-ын хоёр залуугийн дунд хагарал гарчээ. Дараа нь тэд зодолдсон, намын ЕНБ болсон Хүрэлсүх нь Мөнх-Очироо хүлж байгаад зодсон гэх том шуугиан дэгдэж байсан. У.Хүрэлсүхийн  талынхан гэх Зүүний хүчний залуус хүртэл Э.Мөнх-Очир луу хэдэнтээ дайрч зодооны хэрэг дэгдэж байлаа. Эцэст нь дайруулсан хүн нь “нударга” хоч аваад үлдсэн.  Хэрвээ  2002 оны чуулганы санал хураалт шударгаар явагдсан бол У.Хүрэлсүх НАМЗХ-г тэргүүлэхгүй байжээ. Ж.Эрдэнэбаттай одоо ч сөргөлдөөд байгаагийн шалтгаан нь 2002 онд өөрийг нь дэмжээгүй явдал юм.

Үүнийг одоо ч мартаагүй явна. Харин Н.Энхбаярын хүчээр НАМЗХ-ны ерөнхийлөгч болсоноо хурдхан мартсан. Н.Номтобаяр ярицлагандаа “.... Харин ч Н.Энхбаярыг намаас хөөх ажиллагааг санаачилж, залуучуудын ард нуугдан тэднийг турхирч, намаа яаж хоёр хуваасан билээ...” хэмээн шууд хэллээ. Өш санах, ач мартах нь “улстөрчид” л байхаас эрийн жудагтай "баатард" яагаад ч байх зан биш... У.Хүрэлсүх ерөнхийлөгч болоод намын залуусын өнгө төрх бүрэн өөрчлөгдсөн. Дарга нарын хайрцаганд ордоггүй, үзэл бодол, байр сууриа илэрхийлж чаддаг бас хамгаалж чаддаг залуусынх гэдгээрээ НАМЗХ-ын алтан үе болсон он цаг 2002 оноор дуусаж харин ч “дайрагч отряд”, “улаан хамгаалагчдийн” дүртэй болсоныг удаахь улстөрийн үйл явлууд гэрчилнэ.

НУУЦ.мн